Sakarya Üniversitesi Coğrafya Bölümü'nün kurulması Yrd.Doç.Dr. Cercis İkiel'in Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde görevde bulunduğu dönemde (1998), Eğitim Fakültelerinin yeniden yapılanmaları sonucunda ihtiyaç duyulan coğrafya alan derslerinin bir bölüm tarafından karşılanması ve Sakarya yöresinin incelenmesine de katkısı olacağı düşüncesiyle gündeme gelmiştir. Bu düşüncenin Eğitim ve Fen Edebiyat Fakültesi ve Üniversite yönetimince uygun karşılanmasıyla bölüm kurulması teklif edilmiş, 29.06.1999 tarihinde YÖK yürütme kurulunun onay vermesiyle bölüm kurulmuştur.
Bölümün faaliyete geçmesi, Yrd.Doç.Dr. Cercis İkiel'in 2001 yılında bölüm başkanlığına atanmasıyla başlamış, Arş.Gör. Muhammet Kaçmaz (2002), Arş.Gör. Beyza Kaymaz (2003), Yrd.Doç.Dr. Ali Yiğit (2003) ve Yrd.Doç.Dr. Meryem Hayır (2004-2011)'ın göreve başlamaları ile gelişimi devam etmiştir. Bölümde yüksek lisans öğrenimine 2003 yılında, lisans öğrenimine ise 2005-2006 öğretim yılında başlanmıştır. Aynı yıl bölümün araştırma görevlilerinden Beyza Kaymaz İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü'nde, Muhammet Kaçmaz ise İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü'nde doktora öğrenimlerine (35. madde) başlamışlardır. Öğretim elemanı ihtiyacının artmasıyla birlikte Prof.Dr. F.Tülay Kızıloğlu (2006), Yrd.Doç.Dr. Zerrin Karakuzulu (2007), Öğretim Gör. Ayşe Atalay (2005), Yrd.Doç.Dr. Akif Karatepe (2008), Arş.Gör. Derya E.Kılıç (2009), Arş. Gör. Fatih Arıcı (2010), Yrd. Doç. Dr. Korhan Erturaç (2011), Arş. Gör. Hatice Turut (2011), Arş. Gör. Hatice Kılar (2011), Arş. Gör. Yunus Emre Mutlu (2012), Arş. Gör. Fehmiye Çelenk (2012) ve Yrd. Doç. Dr. Mehmet Fatih Döker (2013) bölüm kadrosuna dahil olmuşlardır. 2013 yılından 2016 Haziran ayına kadar bölüm başkanlığı görevini Prof. Dr. F. Tülay Kızıloğlu yürütmüş, bu tarihten itibaren ise Doç. Dr. Zerrin Karakuzulu bölüm başkanlığı görevine başlamıştır. 2022-2024 yılları arasında bölüm başkanlığı görevini Doç. Dr. Mehmet Fatih Döker yürütmüş, 2024 yılı itibari ile bölüm başkanlığı Prof. Dr. Zerrin Karakuzulu tarafından yürütülmektedir.
